Jaarrekening 2020 en Kaderbrief 2022

Een algemeen beeld vooraf

In de laatste vergadering voor de zomervakantie worden altijd twee belangrijke documenten besproken.

Allereerst het Jaarverslag van het afgelopen jaar, 2020 nu dus. Met Corona een bijzonder jaar, ook voor de gemeente Assen. Financieel is dat jaar redelijk verlopen. Ook al moest er een (geplande) greep uit de reserves worden gedaan. Zorgelijk is dat de accountant te veel onvolkomenheden heeft vastgesteld om een goedkeuring te geven voor de rechtmatigheid. Niet dat er zaken fout of frauduleus zijn. Maar vooral de vooraf afgesproken voorschriften zijn niet voldoende gevolgd. Afgelopen jaar was dit ook een probleem. Voor PLOP reden om toch vooral ook naar de aanpak van het college te vragen.

Het tweede document is de Kaderbrief 2022. Dat is een vooruitblik naar de begroting die in november besproken wordt. De plannen van een college worden daarin gepresenteerd. Omdat er komend jaar Gemeenraadsverkiezingen zijn, wordt die begroting redelijk neutraal gehouden. PLOP heeft aandacht gevraagd voor enkele beleidsgebieden. Je kan per slot niet alles aan de orde stellen.

Bij de Kaderbrief zijn ook enkele moties ingediend. Daarvan zijn er uiteindelijk twee in stemming gebracht. In het naschrift van de raadsbijdrage een toelichting.

Henk Santing
fractievoorzitter Stadspartij PLOP

Voorzitter,
Ieder jaar kent zijn bijzonderheden. Maar met Corona en de persoonlijke gevolgen voor velen, is 2020 wel een heel bijzonder jaar geweest. Een jaar voor zelfreflectie. Maar ook een jaar om elkaar de hand te reiken, naar die ander. Dat we er vooral maar sterker uit mogen zijn gekomen.

Dan het jaar 2020 voor de Gemeente Assen.
De medewerkers hebben, daar waar nodig en mogelijk, ook alles uit de kast gehaald. Velen vooral werkend vanuit huis. Maar ook buiten natuurlijk. Zoals bijvoorbeeld de BOA’s om ook die coronaspelregels te handhaven. En de inzet bij de voedselbank, om vrijwilligers te ontzien. Mooi om te zien. Of op het milieupark, alwaar het hartstikke druk was. Al met al onze volle waardering voor hoe zij zich door 2020 hebben gewerkt.
Het jaarverslag 2020 geeft deze bijzonderheden ook hun terechte plek.
Daarnaast toont het ook de bijzonderheid van een Gemeente onder Provinciaal toezicht. Na het Herstelplan met een schijnbaar structureel sluitend meerjaren perspectief, ontstond weer ruimte voor beleidsvrijheid. Wellicht heeft dat half jaar van rust wel bijgedragen aan het uiteindelijk aardige resultaat van 2020.

De Jaarrekening 2020 kent voor het tweede achtereenvolgende jaar geen goedkeuring op rechtmatigheid. Drie posten springen daarbij naar voren. De Europese aanbestedingsregels, de verstrekking van subsidies en de gevolgen van de achterstanden in het Sociaal Domein.
Wat mijn fractie zorgen baart, is het tempo waarin deze tekortkomingen worden opgepakt. Want ook voor 2022 zien we nog extra budgetten staan om de problemen op te lossen. Wanneer denkt het College deze 3 problemen nu echt opgelost te hebben? Voelt het College die urgentie wel?

Voorzitter,
Dat Herstelplan van één jaar geleden vertelt dat we een structureel sluitend meerjaren perspectief hebben. Iedereen blij. Ook de Provincie.
Dan is het toch wel enorm schrikken als in deze kaderbrief plotseling de wereld er heel anders uit ziet. Er is NIETS meer sluitend. We komen structureel 3,5 miljoen tekort!!

Al die stijgende kosten krijgen wel een verklaring mee. Maar nergens in de kaderbrief staat een aanzet tot analyse. Een analyse die richting kan bieden tot het beheersen en terugdringen van deze kostenstijgingen.
Waarom ontbreken die analyses? Graag duidelijkheid hierover van het College.

Voorzitter, graag geef ik nog aandacht aan enkele beleidsterreinen.

Om te beginnen Cultuur
De opzichtige voorkeursbehandeling van de cultuurgeldslokop van Assen, De Nieuwe Kolk, krijgt ook nu weer een vervolg. De inkt onder het besluit tot een jaarlijkse extra subsidie van bijna 260.000 euro is amper droog. En nu lezen we weer dat er jaarlijks extra 220.000 euro voor DNK wordt uitgetrokken. Dit is echt veel te veel en het waarom onduidelijk.
Mooi om onlangs te lezen dat Campis een eigen plek gaat krijgen. Zit dit al in de cijfers van deze kaderbrief verwerkt?
Voorzitter. Eindelijk. Het Drents Museum wordt omarmd door de gemeente Assen. Wij hebben daar in 2018 al in een motie om gevraagd. Het beoogde bedrag is wel een heel stuk hoger met 250.000 euro. Gezien het brede onderbouwende betoog, verwachten we dat deels dekking gevonden wordt in andere bestaande programma’s dan Cultuur. Graag een geruststelling van het College.
Investeren in Cultuur is investeren in de Stad. Een bekend initiatief dat het Asser en Drentse DNA in zich heeft en past in de ambitie van de stad, is het TT museum. Een potentiele kernvoorziening. Kan het college aangeven hoe het daarmee staat? Want Assen zou hiermee er weer een trekpleister bij hebben.

Veiligheid, voor PLOP altijd een belangrijk onderwerp.
We horen graag de ervaringen met het cameratoezicht en hoe daar in de toekomst mee wordt omgegaan.
In 2018 heeft deze Raad geld uitgetrokken om onze BOA’s van geweldsmiddelen te voorzien en toen ook nog twee Segways. Allemaal nodig om hun taak en ons beleid uit te kunnen voeren. En mocht het niet lukken dan was uitbreiding van personeel aan de orde. We zijn nu 3 jaar verder in de tijd. Dan wordt het toch wel tijd dat het college haar verantwoordelijkheid neemt naar de BOA’s toe én naar het gekozen beleid. Graag de reactie van het college hierop.

Het Sociaal domein.
Het blijft een zak geld met een gat er in. Acties geven het gevoel van water naar de zee dragen. Toename in de zwaardere jeugdzorg terwijl ingezet wordt op informele zorg aan de voorkant. Een WMO abonnement gat dat “een beroep doen op de gemeente” aanmoedigt. Het voordeel beschermd wonen dat wegvalt terwijl toch ingezet wordt op ook die route naar zelfstandigheid.
Wat gaat het college echt doen om dit tij te keren? Nog meer personeel of is het wellicht tijd te overwegen het anders te doen?

Uitbreidingen in de organisatie. De rechtvaardiging is wel erg gemakkelijk. Zeker als je er 10 jaar voor moet terugkijken. Net als dat eenzijdig aanhalen van het rapport van de Rekenkamer. Alsof extra personeel de enige oplossing is. Stadspartij PLOP gaat dit pas duiden bij de bespreking van het rapport in september. Wij kijken dan wél naar de andere bevindingen in het Rekenkamer-rapport.

Over Vaart in Assen.
We lezen dat de opstartperiode verlengd wordt met een jaar. Die is nog begrijpelijk met deze coronatijd. De gemeente Assen draagt deze kosten zoals ook oorspronkelijk is afgesproken. Dáárna zouden de ondernemers dit overnemen.
Maar in de kaderbrief wordt ineens geschreven dat de gemeente het vervolg ook structureel gaat bekostigen en voor de ondernemers is nog slechts sprake van een intentie. Wij horen graag van het College waarom die overeengekomen afspraak niet wordt waargemaakt.

Tot slot voorzitter.
Ik begon mijn bespreking van deze kaderbrief met het gepresenteerde structurele tekort van 3,5 miljoen. Acties om dit enigszins terug te dringen ontbreken in de plannen.
Dat we als Assen zicht hebben op die extra 7 miljoen komend jaar zal wellicht één van de redenen zijn.
Maar voorzitter, het zijn juist die extra miljoenen die óók actie van het college vragen. Want er is ruim bezuinigd en belastinginkomsten zijn verhoogd. Genoegzaam achterover hangen dat kan gewoon niet.
Daarom dienen wij de motie over “aanpassing Herstelplan” door de PvdA verwoord, mede in.
Wij zijn voorstander om die enorme belastingverhogingen terug te draaien.
Schaf die TT belasting nu gewoon af! Het TT Circuit voelt zich dan ook niet meer geassocieerd met deze bestuurlijke miskleun.
Ook die OZB verhoging van 10% kan nu vast wel terug.

Tot zover.

In Tweede termijn

Daarin heeft PLOP vooral gereageerd op de reacties van het college.
Wethouder Pauwels stelt dat het College wel degelijk analyseert hoe de uitgaven verlopen en dat het vooral de jeugdzorg is waar wij geld te kort komen. PLOP vindt dat geen analyse maar een feitelijke constatering. Je moet echt dieper gaan om te kijken aan welke knoppen je kan draaien om je kosten te beheersen en tegelijk je doelen te realiseren. Hopelijk komt daar nog wat over bij de begroting.
Wethouder Vlieg geeft aan dat ze heeft laten onderzoeken wat er nodig is om al die indicaties voor jeugdzorg en WMO te kunnen doen. Dat kan alleen met meer personeel. PLOP maakt zich zorgen. Want als wij meer personeel nodig hebben, dan betekent dat dat de zorginstanties hier ook meer tijd in moeten gaan steken. Net als de zorgvragers zelf. Dan bekruipt je toch het gevoel dat we er allemaal veel meer tijd en geld in gaan steken. Doen we het dan wel goed?
Natuurlijk moet ook De Nieuwe Kolk een indexatie krijgen op de kosten die ze maken. Zoals de personeelskosten. Die gevraagde 2% indexatie is dan in lijn met wat de gemeente bij anderen ook doet. Die extra 220.000 euro klopt dan niet. PLOP vraagt wethouder Bergsma dat bij de begroting in lijn te brengen.
Tot zover

Naschrift. Een toelichting op de moties.

Het CDA heeft een motie ingediend om tot beleid rond Dierenwelzijn te komen. Met ingang van 2023 gaat hierover een wet in werking. Zeker sympathiek zo’n motie. Maar deze gaat voor dit moment voor PLOP wat ver. De wethouder gaf ook al aan dat er voorbereidende stappen door het college worden genomen zodat ook Assen die wet aankan.
Voor D66, 50+, CDA, SP, Deen (12) -Tegen CU, PvdA, GL, PLOP, VVD (19)
De motie is afgewezen

De SP dient een motie in om de schoonmaakfunctie bij de gemeente zelf onder te brengen. De mensen in dienst te nemen dus. Dit vooral ook omdat ze én belangrijk werk doen én omdat ze belabberd betaald worden.
Ik mag hopen dat in deze raad toch niemand neerkijkt op het werk dat anderen doen. Op de werkomstandigheden in de schoonmaakbranche is wel het nodige aan te merken. Salarissen zijn (te) laag en de aangenomen klussen zijn vaak niet goed uit te voeren in de afgesproken tijd. Bijzonder is natuurlijk dat bij dat laatste het vooral ook de organisatie, waar wórdt schoongemaakt, is die daar wat aan kan doen.
Maar voor ons als raad is het nog belangrijker dat wij hier eigenlijk niet over gaan. Dat is vooral aan de gemeentelijke organisatie zelf. Je moet je als raad niet laten leiden door sentiment als het over dit soort zaken gaat.
Daarnaast zitten er nogal wat haken en ogen aan die je helemaal niet kunt overzien nu. In dat verband was het toch al heel mooi dat de wethouder aangaf wel bereid te zijn naar de mogelijkheden te kijken. Zowel juridisch, organisatorisch als financieel.
De SP nam daar geen genoegen mee en bracht deze veel verder strekkende motie in stemming. Die is aangenomen. Alleen PLOP en D66 stemden tegen.